Là bác sĩ, tôi thường gặp những câu hỏi như: “Tôi bị tiểu đường nhưng không biết là tuýp mấy?”, hay “Tuýp 2 có nặng hơn tuýp 1 không?”. Việc phân biệt đúng tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 không chỉ giúp người bệnh hiểu rõ tình trạng của mình, mà còn là cơ sở để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, kiểm soát bệnh hiệu quả và sống khỏe lâu dài.
Bệnh tiểu đường là gì?
Bệnh tiểu đường là tình trạng rối loạn chuyển hóa trong cơ thể, xảy ra khi lượng đường trong máu (glucose máu) tăng cao kéo dài. Nguyên nhân chính là do cơ thể thiếu insulin – một loại hormone do tuyến tụy tiết ra, hoặc do insulin không hoạt động hiệu quả.

Bình thường, insulin giống như “chìa khóa” mở cửa cho đường đi từ máu vào tế bào – nơi tạo ra năng lượng cho các hoạt động sống. Nhưng khi thiếu insulin hoặc insulin bị “vô hiệu hóa”, đường không thể vào được tế bào mà ứ đọng trong máu, từ đó hình thành bệnh tiểu đường.
Điều đáng nói là bệnh diễn tiến âm thầm trong nhiều năm, và nếu không được kiểm soát, nó có thể gây ra hàng loạt biến chứng nguy hiểm đến mắt, tim, thận, thần kinh, mạch máu…
Phân biệt tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2
Trong thực tế khám chữa bệnh, tôi gặp rất nhiều bệnh nhân nhầm lẫn giữa tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2. Việc phân biệt rõ hai dạng này sẽ giúp bạn hiểu đúng và có hướng điều trị phù hợp.
Tiểu đường tuýp 1 – Cơ thể không còn sản xuất insulin
-
Nguyên nhân: Là do hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào beta trong tụy – nơi sản xuất insulin.
-
Đối tượng thường gặp: Trẻ em, thanh thiếu niên hoặc người dưới 30 tuổi.
-
Đặc điểm: Xuất hiện đột ngột, người bệnh sụt cân nhanh, tiểu nhiều, uống nhiều, ăn nhiều nhưng vẫn mệt mỏi.
-
Điều trị: Bắt buộc phải tiêm insulin suốt đời, không thể dùng thuốc uống.
Người bị tiểu đường tuýp 1 cần kiểm soát đường huyết rất sát sao, đồng thời học cách sử dụng insulin đúng cách để sống khỏe mạnh lâu dài.
Tiểu đường tuýp 2 – Insulin có nhưng hoạt động kém
-
Nguyên nhân: Do lối sống ít vận động, ăn uống dư thừa tinh bột – chất béo, kèm theo yếu tố di truyền.
-
Đối tượng thường gặp: Người trên 40 tuổi, thừa cân – béo phì, huyết áp cao hoặc rối loạn mỡ máu.
-
Đặc điểm: Phát triển âm thầm, có khi không có triệu chứng rõ ràng, thường chỉ phát hiện qua xét nghiệm định kỳ.
-
Điều trị: Có thể kiểm soát bằng chế độ ăn – tập luyện – thuốc uống. Một số trường hợp nặng có thể phải dùng thêm insulin.
Tin vui là nếu phát hiện sớm và kiểm soát tốt, nhiều người bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể giảm hoặc ngừng thuốc, duy trì đường huyết ổn định lâu dài bằng lối sống khoa học.
Dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường
Dù bạn đang mắc tiểu đường tuýp 1 hay tuýp 2, thì các dấu hiệu cảnh báo sớm thường khá tương đồng. Dưới đây là một số triệu chứng mà tôi thường gặp ở người bệnh:
-
Khát nước nhiều, uống nước liên tục
-
Tiểu nhiều lần, đặc biệt vào ban đêm
-
Ăn nhiều nhưng vẫn sụt cân nhanh chóng
-
Mệt mỏi kéo dài, cảm giác kiệt sức không rõ nguyên nhân
-
Vết thương lâu lành, dễ nhiễm trùng
-
Ở nữ giới: thường xuyên viêm âm đạo, khí hư bất thường
-
Ở nam giới: giảm ham muốn, rối loạn cương dương
Với tuýp 1, các triệu chứng thường xuất hiện đột ngột và rõ ràng.
Trong khi đó, tuýp 2 lại âm thầm, dễ bị nhầm với mệt mỏi do tuổi tác hoặc căng thẳng.
Biến chứng của bệnh tiểu đường nếu không điều trị tốt
Nếu không kiểm soát tốt, bệnh tiểu đường có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng sống và tính mạng.

Biến chứng cấp tính:
-
Hôn mê do đường huyết tăng hoặc hạ quá mức đột ngột
-
Nhiễm toan ceton (thường gặp ở tuýp 1), có thể gây tử vong nếu không cấp cứu kịp thời
Biến chứng mạn tính:
-
Tim mạch: Tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ
-
Thận: Suy thận, phải chạy thận nhân tạo
-
Mắt: Mù lòa do tổn thương võng mạc
-
Thần kinh: Tê bì, đau nhức chân tay, loét bàn chân, có thể phải cắt cụt chi
Điều trị bệnh tiểu đường: Kết hợp Tây y và Đông y
Tây y – Điều trị theo phác đồ hiện đại
-
Tiểu đường tuýp 1: Tiêm insulin suốt đời + điều chỉnh ăn uống, tập luyện
-
Tiểu đường tuýp 2:
-
Giai đoạn đầu: Điều chỉnh lối sống, dùng thuốc hạ đường huyết
-
Giai đoạn muộn: Có thể phải kết hợp thêm insulin
-
Lưu ý: Người bệnh cần tái khám định kỳ, đo đường huyết, HbA1c và không tự ý ngưng thuốc.
Đông y – Hỗ trợ kiểm soát từ gốc
Trong Đông y, bệnh tiểu đường nằm trong phạm vi “tiêu khát”, liên quan đến tỳ hư, âm hư, thận yếu, làm rối loạn chuyển hóa đường.
Một số vị thuốc thường dùng:
-
Khổ qua (mướp đắng): Hạ đường huyết, thanh nhiệt
-
Dây thìa canh: Tăng hoạt động insulin
-
Hoài sơn, sinh địa, mạch môn: Dưỡng âm, bổ tỳ thận
-
Thiên hoa phấn, ngũ vị tử: Sinh tân, ngăn biến chứng
Đông y giúp ổn định đường huyết tự nhiên, cải thiện chức năng cơ thể và hạn chế biến chứng lâu dài, đặc biệt là ở mắt – thận – thần kinh.
Quản lý lâu dài: Bí quyết sống khỏe với bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và sống khỏe nếu bạn kiên trì và chủ động.
✅ Nguyên tắc sống chung an toàn:
-
Ăn uống hợp lý: Hạn chế đường, tinh bột nhanh; tăng rau xanh, đạm thực vật
-
Tập thể dục thường xuyên: Ít nhất 30 phút/ngày
-
Đo đường huyết và HbA1c định kỳ
-
Kiểm soát huyết áp, mỡ máu
-
Giữ tinh thần lạc quan, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng
Đông y Lê Gia – Giải pháp hỗ trợ điều trị tiểu đường an toàn, bền vững
Tại Phòng khám Đông y Lê Gia, chúng tôi đã đồng hành cùng hàng ngàn bệnh nhân tiểu đường trong suốt nhiều năm qua, với phương pháp điều trị kết hợp giữa y học cổ truyền và hiểu biết hiện đại.
✔️ Bài thuốc thảo dược gia truyền – giúp hỗ trợ ổn định đường huyết tự nhiên
✔️ Phác đồ cá nhân hóa, phù hợp thể trạng và thể bệnh từng người
✔️ Tư vấn dinh dưỡng – lối sống toàn diện theo quan điểm Đông – Tây y kết hợp
🎯 Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp an toàn, không tác dụng phụ, hướng tới điều trị tận gốc – bền vững lâu dài, hãy đến để được các bác sĩ y học cổ truyền tại Lê Gia thăm khám và đồng hành. (1)
